του Κώστα Νταλιάνη
Η «Τζέλα, Λέλα, Κόρνας και ο Κλεομένης» είναι η ελληνική διασκευή του «Balle, Malle, Hupe and Artur» του Volker Ludwig και ανεβαίνει στο θέατρο «Επίκεντρο+», σε σκηνοθεσία Χρυσούλας Παπαδοπούλου.
Η ιστορία τοποθετείται σε μια σύγχρονη πόλη, με τον υπαινικτικό τίτλο «Οδός Σκουπιδοπόλεως» κι έχει ως ήρωες τέσσερα παιδιά, που προσπαθούν να βρουν ένα χώρο να παίξουν σε ένα μέρος χωρίς παιδικές χαρές και πάρκα, όπου θεωρούνται ανεπιθύμητα. Οι τέσσερις πρωταγωνιστές διεκδικούν το δικαίωμά τους για παιχνίδι και ανεμελιά στο απάνθρωπο αστικό περιβάλλον χρησιμοποιώντας ως όπλα τη φαντασία και τη φιλία τους.
Η σκηνοθετική άποψη σέβεται και εντείνει την ροή νοημάτων και δράσεων, έχει σφιχτό ρυθμό, συνεχής κίνηση και κατευθύνει τους ηθοποιούς σε ένα παίξιμο μακριά από το κλισέ. Δεν υπήρχαν στατικοί χαρακτήρες. Όλα ήταν εξαρτημένα από τη δράση, την επικοινωνία, τη συνάντηση με τον άλλο, τη σύγκρουση και το ξεπέρασμά της. Σε αυτό συνέβαλλε η καλοσχεδιασμένη κινησιολογία της παράστασης, που προκαλούσε γέλιο και διέγειρε τη φαντασία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η σκηνογραφία της παράστασης, με τις σιδερένιες κατασκευές, που απεικόνιζαν τις παραμελημένες πολυκατοικίες των γειτονιών της πόλης και τα εγκαταλελειμμένα σπίτια. Τα ευφάνταστα κοστούμια τράβηξαν το μάτι και ήταν δεικτικά της ψυχοσύνθεσης των χαρακτήρων.
Εδώ χρειάζεται να γίνει ειδική μνεία στα τραγούδια που έγραψε ο Φοίβος Δεληβοριάς, τα οποία ερμηνεύουν ζωντανά οι ηθοποιοί της παράστασης, με εντυπωσιακή άνεση, κέφι και πάθος. Συμπυκνώνουν με ωραίο τρόπο τα πιο παιχνιδιάρικα στοιχεία της μουσικής του γνωστού καλλιτέχνη, τόσο στη μουσική φόρμα όσο και στους στίχους. Μοιάζει σαν να μελοποίησε όλες τις κουβέντες που ειπώθηκαν και συνεχίζουν να λέγονται στα σχολικά προαύλια, στα αγορίστικα γήπεδα, τα πάρτυ, τα παιδικά δωμάτια, τα ημερολόγια, μπροστά στους καθρέφτες, στ’ αυτί ψιθυριστά, στην αγκαλιά, όταν ο ένας μιλάει και ο άλλος ακούει. Μελωδίες ευφάνταστες και γλυκές, για παιδιά κάθε ηλικίας.
Στο τραγούδι-βασικό θέμα της παράστασης «Ένας ίσον κανένας» (που επαναλαμβάνεται λίγο διαφορετικό και ως «Όλα τελειώνουν εδώ») αποδίδει την κεντρική ιδέα της ανάγκης συνύπαρξης των παιδιών, εφευρίσκοντας μία από τις πιο «κολλητικές» μελωδίες του για ρεφρέν. Στο «Δικό μου και δικό σου», που εξελίσσεται σε θεατρικό κρεσέντο, με δυνατές ερμηνείες, εξετάζει θέματα ιδιοκτησίας με μπρίο, σοφία και «αριστερή» ματιά. Στο «Ζεϊμπέκικο των μπάτσων», ντουέτο δύο αντρών, υπογράφει ένα κανονικό λαϊκό, κατάλληλο για ανηλίκους, που γράφει υπέροχα επί σκηνής λόγω νταλκά και χιούμορ. Η απογειωτική στιγμή, ωστόσο, είναι τα «Αγόρια- κορίτσια»: όχι μόνο υπογράφει τους πιο αστείους και ευφάνταστους στίχους του («Τα αγόρια εκστασιάζονται με ψευτογκατζετάκια/ Τα κορίτσια βάζουν ρούχα σε σκυλάκια και γατάκια»), και μάλιστα σε ένα κομμάτι με θεατρική δομή και ενέργεια, όχι μόνο κατορθώνει να χωρέσει παιχνιδιάρικες αναφορές στην Δέσποινα Βανδή, αλλά επιπλέον περνάει τα γνωστά του ενήλικα θέματα («Τα κορίτσια σε προδίδουν για ένα δαχτυλίδι») χωρίς να ξενίζει κανέναν, μικρό ή μεγάλο. Αυτή είναι και η πιο μεγάλη επιτυχία του «θεατρικού» Δεληβοριά: ότι δεν υποδύεται κάποιον άλλον, ούτε φτηναίνει τη σκέψη του, αλλά βάζει ένα δικό του κομμάτι, το πιο αθώο και τρυφερό, σε αυτά τα τραγούδια που γράφτηκαν για τους μικρούς, αλλά όχι απαραίτητα αφελείς, θεατές.
Η ομάδα των ηθοποιών που πλαισιώνει την προσπάθεια είναι απολύτως ομόθυμη ως προς τους στόχους της. Η Αλεξάνδρα Σπηλιωτοπούλου, στον ρόλο της Τζέλας, ξεδιπλώνει με άνεση το κωμικό ταλέντο και τις αυτοσχεδιαστικές της ικανότητες. Η κοριτσίστικη παρέα συμπληρώνεται από τη χαριτωμένη και δυναμική Δήμητρα Θεοδωροπούλου, που ερμηνεύει με γλαφυρότητα και πλήρη έλεγχο του σώματός της. Ο Αλέξανδρος Λούμας, στον ρόλο του Κόρνα, παίζει με καλοδουλεμένη σωματικότητα και αυτοπεποίθηση, ενώ ο Ηλίας Κυριακόπουλος, ως Κλεομένης, δημιουργεί με την πηγαία παιδικότητά του και την ευαισθησία την αναγκαία αντίστιξη. Ο Γιώργος Λογαράς, στον ρόλο του αστυνόμου Φίκου, έχει εξαιρετικό κωμικό τάιμινγκ και συγχρόνως ηρεμεί τη σκηνική ένταση και το έντονο burlesque, στο οποίο με μεγάλη μαεστρία επιδίδεται ο Νίκος ∆ερτιλής ως αστυνόμος Τάκος. Ο τελευταίος απηχεί στο παίξιμό του τους τρόπους μεγάλων Ελλήνων κωμικών, που μπορούσαν να επενδύουν με παρωδιακή χαρμολύπη τους ρόλους τους.
Αυτό που ξεχωρίζω στην ομάδα της παράστασης, είναι πως αντιμετωπίζουν το παιδικό θέατρο ως οργανική ενότητα της έννοιας θεάτρου χωρίς να καταφεύγουν σε διακρίσεις του θεατή με παλιμπαιδισμούς στο παίξιμο των ηθοποιών ή μια ψεύτικη και λογοκριμένη απεικόνιση των τεκταινόμενων της κοινωνίας. Το παιδί-θεατής αντιμετωπίζεται με σεβασμό και μπορεί να αναγνωρίσει στοιχεία στους ήρωες, ενώ κρίνοντας από την ενεργή τους συμμετοχή και την προσήλωση στην πλοκή, είναι φανερό πως η παράσταση πέτυχε το στοίχημά της. Ταυτόχρονα, ο ενήλικας θεατής μπορεί να παρακολουθήσει ευχάριστα το έργο, κάτι που προωθεί την έννοια του family theater (θέαμα για όλη την οικογένεια).
Η παράσταση επιβεβαιώνει τον κοινωνικό ρόλο του θεάτρου, αφού η ομάδα μιλάει σαφώς για την κατάντια της πόλης μας, την ανάγκη μας για συντροφικότητα και την ανάγκη των παιδιών για ασφαλείς χώρους παιχνιδιού και περνάει με ουσιαστικό τρόπο μηνύματα κατά της βίας, είτε εκφράζεται από πολίτες της καθημερινότητας μας είτε από αστυνομικούς.
«Τζέλα, Λέλα, Κόρνας και ο Κλεομένης»
Συντελεστές παράστασης
Σκηνοθεσία: Χρυσούλα Παπαδοπούλου
Μετάφραση/Διασκευή: Βασίλης Κουκαλάνι
Μουσική: Φοίβος ∆εληβοριάς
Σκηνικά/ Κοστούμια: Μαρία Αλανιάδη
Χορογραφίες/Κινησιολογία: Κατερίνα Αναλυτή
Μουσική διδασκαλία: Αρσινόη Γεωργοπούλου
Βοηθός σκηνοθέτη: Ελένη Γιώτη
Φωτισμοί: Θάνος Ψαρράς
Φωτογραφίες: Βαγγέλης Τσινιάς
Video: Χρήστος Ορτέντζιο
Σχεδιασμός εντύπων: Φίλιππος Μποτώνης
Οργάνωση Παραγωγής: ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ+
Παίζουν και Τραγουδούν:
Αλεξάνδρα Σπηλιωτοπούλου
Δήμητρα Θεοδωροπούλου
Αλέξανδρος Λούμας
Ηλίας Κυριακόπουλος
Γιώργος Λογαράς
Νίκος ∆ερτιλής
Διάρκεια παράστασης: 80 λεπτά με διάλειμμα
Παραστάσεις κάθε Κυριακή στις 12.00 μ.μ. για όλο τον Οκτώβριο
Στο θέατρο «Επίκεντρο+»
Νόρμαν 16, Πάτρα
Τιμή εισιτηρίου: 8 ευρώ – Παιδικό: 6 ευρώ
Πληροφορίες – κρατήσεις 2610 46 10 50
Leave a comment